Έντομα που αποτελούν τη μεγάλη οικογένεια των μυρμηκιδών της τάξης των υμενόπτερων. Τα μυρμήγκια είναι πολύμορφα, έχουν μικρό ή μέσο μέγεθος και μήκος έως ένα εκατοστόμετρο. Η κοιλιά τους συνδέεται με τον θώρακα με λεπτό «μίσχο». Έχουν λεπτές κεραίες και φτερά με ατελή νεύρωση. Πολλές φορές λείπουν εντελώς τα φτερά τους.

Τα τσιμπήματα των μυρμηγκιών είναι οδυνηρά γιατί εκτοξεύουν μυρμηκικό οξύ. Ιδιαίτερα των κόκκινων αμερικανικών μυρμηγκιών τα τσιμπήματα είναι ακόμη και θανατηφόρα για νεοσσούς πουλιών ή για μικρά ζώα.

Ζουν κατά κοινωνίες. Κάθε κοινωνία κατοικεί σε μια φωλιά και αποτελείται συνήθως :
α) από τις «άπτερες» λεγόμενες εργάτριες (στείρα θηλυκά άτομα),
β) από τα ωοτόκα θηλυκά άτομα (βασίλισσες) και
γ) από τα πτερωτά αρσενικά άτομα που εξοντώνονται μετά τη σύζευξη.

Οι εργάτριες. Το βασικό πληθυσμό της φωλιάς των μυρμηγκιών τον αποτελούν οι εργάτριες. Αυτές χτίζουν και επισκευάζουν τη φωλιά, περιποιούνται τις προνύμφες και τις νύμφες, αποθηκεύουν τρόφιμα, προστατεύουν τη φωλιά από τους εχθρούς κ.λ.π. Οι εργάτριες έχουν ποικίλες διαστάσεις. Οι μεγαλύτερες εργάτριες ονομάζονται «στρατιώτες».

Οι φωλιές των μυρμηγκιών. Τα φτερωτά αρσενικά και θηλυκά άτομα αναπτύσσονται μέσα στη φωλιά σε ορισμένο χρόνο. Έπειτα ή εγκαταλείπουν την παλιά αποικία και πηγαίνουν να ιδρύσουν νέες φωλιές ή συμπεριλαμβάνονται στον πληθυσμό που ζει στις παλιές φωλιές. Μετά τη σύζευξη τα αρσενικά εξοντώνονται, ενώ τα θηλυκά έπειτα από λίγο χάνουν τα φτερά τους. Τότε το κάθε θηλυκό βρίσκει κατάλληλο μέρος για να κατασκευάσει τη φωλιά του. Πολλά είδη μυρμηγκιών έχουν στη φωλιά τους περισσότερα από ένα θηλυκά άτομα. Οι φωλιές των μυρμηγκιών (μυρμηγκοφωλιές) είναι οι μεγάλοι σωροί από βελόνες κωνοφόρων δέντρων ή χωμάτινοι λοφίσκοι ή χώροι κάτω από κούτσουρα ή πέτρες ή τοίχους. Πολλά είδη μυρμηγκιών κατασκευάζουν τη μυρμηγκοφωλιά (αφού τρυπήσουν το ξύλο) μέσα σε κορμούς δέντρων (πεσμένων ή όχι). Φωλιάζουν επίσης μέσα σε φρούτα ή σε καρύδια. Στις τροπικές χώρες οι μυρμηγκοφωλιές κατασκευάζονται από φύλλα κολλημένα με αραχνούφαντο ιστό. Εκεί υπάρχουν και είδη που δεν έχουν μόνιμη φωλιά («πλανόδια»). Σε μερικά είδη το γονιμοποιημένο θηλυκό χτίζει μόνο του τη νέα φωλιά, ενώ σε άλλα είδη αυτό γίνεται με τη βοήθεια των εργατριών. Σε άλλα πάλι, το θηλυκό μένει προσωρινά σε ξένη φωλιά, ακόμη και άλλου είδους (όχι δηλαδή μυρμηγκιού).

Ένα είδος μυρμηγκιών που λέγονται «αμαζόνες» επιτίθενται εναντίον άλλων αποικιών μυρμηγκιών και αρπάζουν τις προνύμφες και τις νύμφες τους. Άλλες από αυτές τις τρώνε και άλλες από αυτές τις κάνουν «σκλάβες εργάτριες». Άλλου είδους εργάτριες εκτελούν τις δουλειές της φωλιάς. Τα μυρμήγκια τρέφονται με φυτική αλλά και με ζωική τροφή.

Μερικά είδη μέσα στη φωλιά τους «εκτρέφουν» κοπάδια από μελίγκρες. Οι μελίγκρες εκκρίνουν μελίτωμα που αρέσει πάρα πολύ στα μυρμήγκια. Μερικά τροπικά είδη μυρμηγκιών καλλιεργούν μέσα στις φωλιές τους μανιτάρια. Τα σαρκοφάγα είδη θεωρούνται ωφέλιμα γιατί καταστρέφουν πολλά άλλα βλαβερά έντομα.  Άλλα  όμως είδη είναι επιζήμια γιατί προξενούν βλάβες στα φυτά και «εκτρέφουν» τις επιζήμιες μελίγκρες.